Notities over ontwikkeling

Jan_FrascatiZonder vallen en opstaan geen ontwikkeling

Je kan niet altijd meteen slagen. Sommige dingen  lijken vanzelf te gaan. Anderen gaan met vallen en opstaan. Menigeen, die leerde fietsen, heeft er geschaafde knieën aan overgehouden, maar is toch weer opgestapt.
De ervaring uitgedaagd, geprikkeld te worden tot ontdekken, ontwikkelen van nieuwe vaardigheden, met oefenen, vallen en opstaan te slagen, is de kern van onze veerkracht en vitaliteit.

Ontwikkelen is een proces, geen resultaat

Topsporters zijn resultaatgericht, maar gaan zeer bewust om met het proces.
In dat proces worden rustmomenten versus inspanning afgewogen, haalbare doelen gesteld, discipline en oefenen vastgehouden, nieuwe technieken, tactieken en strategieën bedacht, geëxperimenteerd.
De sporter leert gaandeweg zijn eigen grenzen kennen.
Om dit lange tijd vol te kunnen houden, zal hij het plezier en de motivatie koesteren in zijn inspanningen.

Spel als vehikel voor ontwikkeling

De topsporter wordt gedreven door zijn liefde voor de sport en de ambitie zich daarin te ontwikkelen.
Dat is een spel. Kijk naar hoe kinderen zich ontwikkelen, als ze niet belemmerd worden of verkeerde sturing krijgen. Spel is het vehikel tot ontwikkeling en een levensbehoefte en voorwaarde tot zin, betekenis en gevoel van eigenwaarde en momenten van geluk.
Aan het ouder worden kleven verantwoordelijkheden, zorgen en plichten, die ons uit ons spel halen.
Ons werk wordt uitgehold door protocollen en regels, ons opvoedingssysteem en onderwijsbestel door allerlei conventies en normen.
De ernst dreigt de overhand te krijgen en recreatie wordt verbannen naar de vakantie of het weekend, met de teleurstelling van hoge verwachtingen.

Afgeregelde en normatieve maatschappij

Ontwikkeling is inherent aan leven.
Met teveel regels en protocollen, gestapelde wetgeving raken we verstrikt en verstikt. Ons levensspel leidt eronder.
Het is onze uitdaging, om door alle bomen in het bos het spel van ons leven te blijven zien, te genieten van onze kinderen, positief uitgedaagd te worden in werk, voldoende betekenis en bevrediging te vinden in dit leven en op duurzame wijze.
Aan het eind wil iedereen kunnen zeggen:

Het was de moeite waard!

Individuele motieven van autonomie en verbinding

Hoewel iedereen in wezen dezelfde basisbehoefte bezit is dit in de uitvoering en details voor iedereen anders. Waar de een van sport houdt, leest de ander liever een boek. Waar de een vooral sociaal bewogen is, zal de ander er solo op uit trekken met een tentje in de wildernis.

Zeggenschap
Ieder mens heeft behoefte aan zeggenschap over invulling van zijn leven. Kijk naar hoe pubers zich verzetten tegen regels en autoriteit. Dat is gezond, want ze leren voor zichzelf op te komen. Burgerlijke ongehoorzaamheid en anarchie hebben in het verkende hiervan een functie. Zij zijn tekenen om tot herpositionering en herstel van balans in geven en nemen.

Zin en betekenis
Daarnaast speelt het gevoel van verbinding een rol. Wat heeft zin en betekenis voor mij als persoon? Waar wil ik me aan verbinden, voel ik me aan verbonden?

Beiden zijn belangrijk voor duurzame keuzes, die we willen maken voor ons leven.

Delen is vermenigvuldigen

Wie zijn zorgen en behoeften deelt, kan antwoorden verwachten en wie uit compassie hulp biedt, zal dankbaarheid ontvangen.

 

ZeldCoachSpel 1 – Spelen met gevoelskaarten

ZelfCoachSpel – Spelen met gevoelskaartenGevoel_Paars-250

Spelen met gevoelskaarten binnen het ZelfCoachSpel legt de onderliggende behoeften en drijfveren bloot, die vaak niet gezien en uitgesproken worden.
Zolang die onderstroom niet naar boven komt, kan dit een stagnerende werking hebben op ontwikkeling.
Het spelen met gevoelskaarten kan leiden tot nieuwe inzichten en ervaringen en is in die zin spannend en leuk om te doen.
Afhankelijk van het doel zijn er verschillende spelmogelijkheden.

 

Hoe wordt er gespeeld?

Bepalen van de startsituatie

  • Heldere context
    “Hoe is de situatie, wat zijn de omstandigheden of gebeurtenissen, waarin ik of wij ons bevinden?”

    Er is een context of uitgangssituatie waar deelnemers mee zijn geconfronteerd.
    Dat kan een individuele of groepscontext zijn.
    Bij team- of groepsvraagstukken geldt over het algemeen een gezamenlijke context.
  • Thema
    “Wat speelt er, welke worsteling of uitdagingen ervaar ik in verband met de situatie?”

    Er is een thema, dat centraal gesteld wordt door spelers en dat ieder speler voor zichzelf formuleert.
  • Doel
    “Wat is het te bereiken doel met betrekking tot een gezonde situatie voor deelnemers?”
    Deelnemers onderzoeken de mogelijkheden om vanuit eigen kracht en met steun van de ander tot een gezonde situatie te komen.

In de verschillende spelvormen, die we de komende afleveringen gaan bespreken, wordt dit verder uitgewerkt.

Aantal spelers

Het spel wordt gespeeld in groepen of meerdere subgroepen van maximaal 6 spelers. Teams groter dan 6 leden worden opgesplitst in kleinere groepen.
Die opsplitsing kan ad random gebeuren of weloverwogen plaats vinden. Subgroepen koppelen aan elkaar terug.

Benodigdheden

  • Gevoelskaarten
    Iedere speler in de groep of subgroepjes heeft een eigen setje gevoelskaarten met een ander kleur.
  • Mat of speelbord ZelfCoachSpel
    Iedere groep of subgroep heeft een mat of speelbord ter beschikking.

Spelleiding

In groepen is het van belang een spelleider aan te wijzen.
De spelleider heeft een bescheiden rol. Hij bemoeit zich niet met de inhoud, maar bewaakt de regels en volgorde van de toegepaste spelvorm.
In teams en groepen kunnen spelleiders rouleren, tenzij er een professional aanwezig is om het spel te begeleiden.

 

Enkele spelvormen

  • Kennismaken in een groep
    Wat laten mensen los over drijfveren, behoeften en ambities binnen deze groep?
  • Samenwerken in een team
    Ontdek hoe je collega in de groep staat, wat hem drijft, wat je aan elkaar verbindt, om vervolgens tot gezamenlijke inzet te komen.
  • Organisatietransitie
    Ontdek elkaars positie, behoefte aan structuur en duidelijkheid, om op veilige wijze de transitie in te gaan.
  • Groepsthema
    Bij een groepsthema speelt een gezamenlijke vraag, waarbij je tot elkaars steun kunt zijn. Denk aan thema’s zoals opvoeding, relatie, loopbaan en identiteit, waarover je met lotgenoten ervaringen kunt uitwisselen.
  • Individueel thema
    Dit kan ieder persoonlijk thema zijn, zonder dat er een gezamenlijke noemer is.
    Een stukje zelfonderzoek en de inbreng en steun van anderen met een ander perspectief helpt je in beweging te komen en je eigen pad te vinden.
  • Imaginatie
    Dit is een bijzondere spelvorm, die te combineren is met alle andere spelvormen.
    Ze helpt je zoeken naar de oplossing voor jouw worsteling door uit te gaan van gewenst resultaat, een droomvraag of ideaalbeeld..

 

Slotopmerking

Iedere spelvorm leidt tot individueel inzicht bij deelnemers. In die zin is het spelen met de gevoelskaarten te zien als zelfonderzoek, dat leidt tot assessment van de actuele situatie waarin de deelnemers zich bevinden.
Dat is van betekenis voor zowel persoonlijke als groepsontwikkeling, dat binnen organisaties ondersteund kan worden door het management en in beleid kan worden meegenomen.

 

Materiaal

Alle materiaal is verkrijgbaar door contact op te nemen via Vragen@ZelfCoachSpel.info.
Daar krijg je antwoord en advies op jouw persoonlijke vragen over toepassing en gebruik van de verschillende spelvormen. Desgewenst bespreken we een en ander in een telefonisch contact of maken we een afspraak.

Met een hartelijke groet
Jan Schalkx